Bệnh paget xương là một bệnh lý của hệ cơ, xương và khớp. Bệnh gây biến đổi bất thường hình dạng xương, rối loạn quá trình chuyển hóa cần thiết cho xương và làm xương suy yếu. Từ đó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh.
Bệnh Paget xương là gì
Bệnh paget xương được hiểu là một tình trạng rối loạn trong hệ thống cấu tạo và phục hồi xương, đây là một bệnh lý mạn tính. Theo cơ chế sinh lý cơ thể người bình thường, khi một cấu trúc xương bị gãy hoặc bị tổn hại, xương có khả năng tự tái tạo lại và phục hồi tùy theo trường hợp. Nhưng đối với bệnh paget, xương vẫn có khả năng tái tạo sau tổn thương, tuy nhiên đó lại là một sự tái tạo diễn ra hỗn loạn và bất thường. Cơ bản đó là quá trình phân hủy quá mức cấu trúc xương bị gãy và hình thành một cách vô tổ chức xương mới.
Điều này không chỉ khiến xương bị biến dạng dị thường mà còn tạo ra các cơn đau đớn cho người bệnh. Đặc biệt là cấu trúc xương to hơn bình thường nhưng lại mềm và yếu, thiếu liên kết dễ gãy và dễ hình thành các ổ viêm ở các vị trí khớp quan trọng.
Không phải tất cả các loại xương đều có nguy cơ mắc bệnh này, đa phần bệnh chỉ xảy ra ở một vài xương cố định, ví dụ như: Xương đùi, xương chậu, đốt sống thắt lưng, hộp sọ và cả xương chày. Bệnh có thể tiến triển sang ung thư (hay còn gọi là K) xương, tuy nhiên, tỷ lệ là khá thấp.
Nguyên nhân gây bệnh Paget xương
Tuy chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra căn bệnh này, nhưng theo nhiều chuyên gia, các nguyên nhân tiềm ẩn có thể bao gồm: Yếu tố di truyền, bệnh lý viêm nhiễm virus, vi khuẩn, môi trường sinh sống,…. Trong đó:
Đối với nguyên nhân nhiễm virus: Các đối tượng từng hoặc đang bị nhiễm virus sởi hay virus hợp bào hô hấp hoặc virus Canine distemper trong một thời gian dài hoặc thậm chí là người sống trong môi trường ô nhiễm,…. Đều có thể có nhiều khả năng mắc phải bệnh paget xương hơn người bình thường.
Nguyên nhân gen di truyền: Bệnh này cũng có thể coi là bệnh di truyền nếu người thân trong gia đình có gặp phải bệnh này thì bạn cũng có nguy cơ mắc phải. Đặc biệt tỉ lệ nam giới sẽ có sự nguy hiểm nhiều hơn nữ giới.
Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Paget xương
Trong đa số các trường hợp bệnh, chỉ khi ở những giai đoạn trung bình nặng, bệnh mới có những dấu hiệu nhận biết riêng. Những biểu hiện đặc trưng còn tùy thuộc vào vị trí ảnh hưởng của bệnh paget, nhìn chung các triệu chứng của bệnh bao gồm:
- Đau nhức ở vùng bị ảnh hưởng.
- Xuất hiện các dị tật hoặc bất thường trong hình dáng xương ở vùng đó, ví dụ như: Hóp chán nếu paget ở hộp sọ, gù cột sống đối với paget ở vùng cột sống, chân uốn cong vòng kiềng đối với paget chân,….
- Ảnh hưởng các dây thần kinh xung quanh nếu có và làm tổn hại chức năng mà dây thần kinh đó đảm nhiệm, có thể lấy ví dụ như: Dây thần kinh mắt gây mờ, giảm thị lực trong paget hộp sọ,….
- Làm suy yếu cơ cấu và chức năng của xương tại vùng bị paget.
Bệnh Paget xương có nguy hiểm không
Sự nguy hiểm của người mắc bệnh paget nằm ở các biến chứng có thể xảy ra nếu điều trị không tốt đối với bệnh, bao gồm:
Các bệnh lý liên quan đến hệ cơ xương khớp như: Thoái hóa khớp hoặc thoái hóa đa khớp, có thể dẫn đến gãy xương hoặc mang lại dị tật lâu dài, kèm theo xảy ra hiện tượng viêm ở các khớp,….
Sỏi trong thận: Đây là một trong những nguy cơ của bệnh paget mà các chuyên gia đã phân tích ra.
Suy chức năng tim: Nguyên nhân được cho là sự tái tạo không kiểm soát của xương ở người bệnh paget khiến cho mạch máu cũng sinh ra nhiều hơn và khiến cho tim phải làm việc cật lực dẫn đến suy thoái trong thời gian lâu dài và làm giảm chức năng tim.
Vấn đề của các dây thần kinh: Đây là các dây thần kinh bị chèn ép trong quá trình hình thành các xương dị dạng đối với người bệnh paget. Chúng hoàn toàn có thể làm giảm khả năng về nhận thức hay vận động tùy thuộc vào vị trí phát bệnh.
Một số nguy cơ khác tùy theo vị trí phát triển paget của người bệnh như: Nhiễm trùng ở vị trí bệnh, vết ở mạch được phát triển, K hoặc ung thư xương, mất đi thính lực hoặc thị lực,….
Chẩn đoán bệnh Paget xương
Để chẩn đoán chính xác bệnh paget xương, người bác sĩ cần kết hợp hai phương pháp khám bao gồm: Lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng, cụ thể:
Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ thăm hỏi các vấn đề như: Tiền sử gia đình có ai mắc bệnh hoặc xuất hiện các triệu chứng tương đương không, các dấu hiệu bệnh lý xuất hiện khi nào, cảm giác hiện tại ra sao,….
Sau đó, bác sĩ sẽ thực hiện các thao tác chuyên môn để kiểm tra chức năng xương ở vị trí bệnh.
Chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng
Các xét nghiệm cận lâm sàng được đưa ra tùy theo trường hợp, mức độ, thể trạng của người bệnh và vị trí của bệnh, nhìn chung các chỉ định đó bao gồm:
- Xét nghiệm đánh giá công thức máu.
- Xét nghiệm nước tiểu đánh giá chức năng.
- X-quang xương.
Kết hợp với quá trình khám lâm sàng, các kết quả này sẽ bổ sung vào chẩn đoán chính xác của bác sĩ, từ đó đề ra phương hướng xử trí phù hợp.
Phương pháp điều trị Paget xương
Hiện tại, bệnh paget xương được điều trị bởi hai phương pháp chính gồm:
Phương pháp dùng thuốc để điều trị
Các nhóm thuốc và loại thuốc thường được dùng cho trường hợp này là:
- Nhóm thuốc giảm đau, khám viêm không chứa steroid: Acetaminophen hoặc paracetamol là các loại thuốc thường được sử dụng.
- Thuốc ngăn chặn tình trạng loãng xương: Bisphosphonates là tên điển hình cho loại thuốc này. Tùy theo mức độ và hướng điều trị, thuốc sẽ được sử dụng dưới dạng uống hoặc tiêm với công dụng ngăn chặn sự loãng xương, giữ lại canxi và giúp xương chắc khỏe.
Tuy vậy, trong nhiều trường hợp, loại thuốc này vẫn gây nên một số tác dụng phụ cho hệ tiêu hóa như: Đau ở dạ dày, cảm giác buồn nôn hoặc nôn ói nhẹ,…. Tác động vào cơ gây đau cơ và cả hoại tử ở xương hàm tùy trường hợp cụ thể. - Sử dụng hormone polypeptide: Đề cử trong nhóm này là Calcitonin. Với chức năng ổn định quá trình chuyển hóa cấu trúc xương và giữ lại canxi cần thiết cho xương,…. Đây được xem là phương pháp thay thế khi người bệnh không thể dung nạp được Bisphosphonates.
Tuy nhiên, chỉ khi cần thiết mới phải sử dụng loại thuốc này và chỉ dùng với thời hạn ngắn ngày. Lý do là vì nếu sử dụng thuốc trong thời gian dài có nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư cho người đang được điều trị.
Phương pháp dùng phẫu thuật ngoại khoa can thiệp
Chỉ định phẫu thuật ngoại khoa được đưa ra cho người bệnh paget khi xuất hiện các biến chứng nguy hiểm và cần thiết phải phẫu thuật như: Gãy xương, viêm ở khớp tình trạng nặng, biến dạng bất thường của xương,…. Kèm theo đó là khả năng phù hợp với thể trạng và sức khỏe của người bệnh trong thời gian đó.
Mục tiêu của điều trị phẫu thuật chính là khôi phục lại chức năng và hình dáng bình thường của xương, thực hiện thay thế khớp hư tổn giúp cơ thể hoạt động bình thường.
Tuy nhiên, khả năng các nguy hiểm trong phẫu thuật vẫn còn đó và người bệnh lẫn người thân cần được bác sĩ tư vấn tỉ mỉ trước khi thực hiện phẫu thuật.
Phương pháp điều trị kèm theo
Ngoài các phương pháp chính ra, người bệnh cũng cần bổ sung một số phương pháp bổ trợ cho quá trình điều trị, hồi phục tốt hơn, cụ thể:
- Sử dụng các bài tập trong vật lý trị liệu.
- Chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt bổ sung thêm vitamin D lãn canxi cần thiết cho người bệnh.
- Duy trì thói quen tập thể dục, yoga thường xuyên để nâng cao chất lượng sức khỏe, cơ xương và khớp.
- Đề phòng các chấn thương trong sinh hoạt và làm việc vì cấu trúc xương của người bệnh paget không được tốt.
- Kiểm soát được thể trọng của cơ thể để tránh tạo áp lực cho vùng xương bị tổn thương.
Trên đây là toàn bộ các thông tin có liên quan đến bệnh paget xương. Hy vọng từ những thông tin hữu ích được tổng hợp như thế này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về một loại bệnh mới, từ đó có phương pháp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe của mình tốt hơn.