Thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp là một trong những giải pháp quan trọng trong điều trị bệnh này. Do là một khái niệm còn khá mới mẻ nên không phải người bệnh nào cũng hiểu rõ về loại thuốc này. Nội dung sau sẽ đề cập chi tiết về công dụng, những đại diện thuốc tiêu biểu trong nhóm này và cách sử dụng đúng, mời bạn đọc quan tâm theo dõi!
Thông tin cần biết về viêm khớp dạng thấp
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý tự miễn ảnh hưởng tới những khớp lớn trong cơ thể như cột sống, hông, đầu gối, vai… Đây là một hệ quả của việc hệ miễn dịch bị “nhầm lẫn” và tấn công tới các khớp gây sưng, co cứng và đau nhức, làm hạn chế khả năng di chuyển và hoạt động bình thường.
Hiện chưa có bất cứ một phương pháp đặc trị cho tình trạng này. Điều trị hiện nay hướng tới mục tiêu làm chậm sự phát triển của bệnh, ngăn ngừa biến chứng và giảm đau hiệu quả.
Thông thường người bệnh sẽ được điều trị bằng các loại thuốc giảm đau, chống viêm không chứa NSAID như naproxen sodium hoặc Ibuprofen… hoặc các loại thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm… Tuy nhiên nếu các thuốc này không đạt được hiệu quả mong muốn thì cần phải sử dụng nhóm thuốc sinh học kết hợp để tăng hiệu quả điều trị.
Thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp là gì?
Thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp là một cấu trúc gồm tổng hợp những protein biến đổi gen tạo ra bằng tế bào sống. Loại thuốc này có khả năng ức chế hoạt động của hệ miễn dịch, giảm triệu chứng của bệnh.
Cụ thể thì những loại thuốc này sẽ trực tiếp tác động lên các protein gây viêm trong hệ thống miễn dịch để giảm viêm, giảm đau nhức và làm chậm sự phát triển của các triệu chứng.
Thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp sẽ thường được bào chế ở dạng dung dịch để bơm vào đường tĩnh mạch hoặc tiêm vào da. Liều lượng và tần suất sử dụng phụ thuộc vào loại thuốc và tình trạng bệnh thực tế.
Là một loại thuốc cho tác dụng nhanh chóng và hiệu quả nhưng thuốc này vẫn còn tồn tại nhiều rủi ro khi tiêm như làm ức chế quá mức hệ thống miễn dịch và gây nhiễm trùng. Ngoài ra thuốc này cũng có giá thành tương đối cao nên không phải người bệnh nào cũng có điều kiện tiếp cận.
Các chế phẩm thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp
Dưới đây là 6 loại thuốc sinh học trị viêm cột sống dính khớp đã được Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ phê duyệt sử dụng:
Dung dịch tiêm Etanercept
Thuốc này được bào chế ở dạng dung dịch tiêm hoặc ống tiêm dùng 1 lần. Etanercept là một loại thuốc dùng theo đơn. Nó được chỉ định sử dụng độc lập hoặc kết hợp với một loại thuốc có công dụng ức chế miễn dịch khác như methotrexate nhằm giải quyết các vấn đề như: Viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp tự phát thiếu niên, vảy nến thể mảng trung bình hoặc nghiêm trọng.
Etanercept là một thuốc nằm trong nhóm thuốc chẹn yếu tố hoại tử khối u – TNF, nên nó có công dụng ức chế hoạt động của TNF để kiểm soát tình trạng viêm.
Liều lượng sử dụng, tần suất tiêm, cách sử dụng cần phải tuân thủ tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh không tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi chỉ định dùng.
Một số tác dụng phụ có thể xảy ra khi tiêm thuốc này là:
- Phản ứng quá mẫn tại vị trí tiêm: Sưng tấy, đỏ, ngứa, đau.
- Nhiễm trùng đường hô hấp trên
- Tiêu chảy
- Nhiễm trùng, suy tim, dị ứng, sốc phản vệ, ảnh hưởng tới thần kinh, ảnh hưởng tới máu….
- Mệt mỏi, nôn mửa, vàng da, kém ăn, đau bụng…
Dung dịch tiêm Infliximab
Infliximab là một dung dịch tiêm có công dụng ức chế, ngăn chặn hoạt động của TNF – alpha được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch, từ đó giúp giảm tổn thương gây ra do yếu tố này tấn công lên các bộ phận khỏe mạnh trong cơ thể.
Thuốc này có thể được dùng để điều trị bệnh viêm cột sống dính khớp, viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, vảy nến thể mảng, bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng.
Infliximab được dùng theo liều hướng dẫn của bác sĩ. Cần thận trọng khi dùng thuốc này vì nó có thể gây ra một số tác dụng phụ sau khi tiêm như: Đau đầu, nhiễm trùng đường hô hấp, đau bụng, ho khan, suy tim, co giật, bầm tím, tê yếu cánh tay, sưng mặt, phát ban da, khó thở, tức ngực, nhiễm trùng hoặc vảy nến.
Ngoài ra thuốc này có thể làm tổn thương gan và phát triển những triệu chứng trong bệnh Lupus ban đỏ hệ thống… Do đó, người bệnh không nên tùy tiện sử dụng.
Thuốc sinh học Adalimumab
Adalimumab là thuốc sinh học có công dụng trực tiếp lên hệ thống miễn dịch nhằm chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm trong cơ thể. Thuốc này được dùng để điều trị viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vảy nến, viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn, vảy nến thể mảng, viêm loét đại tràng cùng một số loại viêm màng bồ đào.
Liều lượng sử dụng phụ thuộc vào tình trạng cụ thể. Đối với riêng bệnh viêm cột sống dính khớp thì liều trung bình là 40mg/lần. Nói chung, thuốc này cũng cần sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ như: Sưng đau, đỏ, ngứa tại nơi tiêm, phát ban da, nhiễm trùng mũi họng hoặc gây xoang, đau dạ dày, đau cơ/xương, mệt mỏi, khó thở, đổ mồ hôi về đêm, ngứa ran, tê…
Kháng thể đơn dòng IgG1қ Golimumab
Thuốc này có tác dụng suy yếu hệ thống miễn dịch nhằm giảm triệu chứng và ngăn ngừa tổn thương gây ra do bệnh viêm cột sống dính khớp.
Liều lượng và tần suất sử dụng căn cứ trên từng trường hợp cụ thể. Có thể dùng độc lập Golimumab hoặc dùng kết hợp với một loại thuốc khác để tăng công hiệu.
Một số tác dụng phụ cần lưu ý là: Gây sổ mũi, khàn giọng, đau họng, viêm thanh quản, đau, sưng tấy, bầm tím, ngứa ngáy tại chỗ tiêm, nhiễm trùng, suy tim hoặc dị ứng nghiêm trọng.
Hãy trao đổi với bác sĩ nếu bạn đang dùng vitamin hoặc bất cứ loại thuốc nào trước khi sử dụng Golimumab để tránh những tương tác thuốc không mong muốn có thể xảy ra.
Dung dịch tiêm Secukinumab
Secukinumab cũng có công hiệu điều trị trong các bệnh lý tương tự như các loại thuốc kể trên. Nó hoạt động bằng cách ức chế interleukin 17A và cytokine để giảm các triệu chứng của bệnh.
Liều dùng được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra như: Tiểu đục, tiểu ra máu, bí tiểu, tiểu đau, nhiễm trùng đường hô hấp trên, viêm ruột, dị ứng…
Nếu từng bị nhiễm trùng tái phát hoặc mắc bệnh lao thì cần thông báo với bác sĩ trước khi điều trị bằng Secukinumab.
Dung dịch tiêm Certolizumab
Certolizumab là một loại thuốc đặc hiệu khi tác động lên các yếu tố hoại tử khối u alpha. Do đó nó được đánh giá là một trong những loại thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp hiệu quả nhất.
Mặc dù vậy, thuốc này có thể gây ra một số phản ứng dị ứng nghiêm trọng nên người bệnh cần thận trọng khi sử dụng và chỉ dùng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Một số tác dụng phụ cần lưu ý là: Đau họng, ho, chảy nước mũi, nghẹt mũi, tiểu nhiều, tiểu rát, sốt, đổ mồ hôi đêm, ớn lạnh, khó thở, gây tiết dịch âm đạo bất thường, phát ban da, ngứa ngáy, sưng mặt…
Lưu ý khi sử dụng thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp
Ngoài tuân thủ chỉ định sử dụng thuốc của bác sĩ, người bệnh cần lưu ý những vấn đề sau trong quá trình dùng các loại thuốc điều trị viêm cột sống dính khớp này như:
- Không sử dụng khi đang bị ốm vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do hệ miễn dịch bị ức chế.
- Các thuốc này có thể kích thích virus lao, viêm gan B phát triển nên cần sàng lọc lao, viêm gan B trước khi tiêm.
- Nếu cần tiêm vắc xin thì tiêm trước khi sử dụng các loại thuốc này.
- Nếu đang dùng thuốc khác cần thông báo với bác sĩ trước khi sử dụng những thuốc này.
Trên đây là những thông tin cần thiết về chủ đề thuốc sinh học điều trị viêm cột sống dính khớp. Hy vọng bạn đã có những kiến thức hữu ích!