Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là một dạng bệnh lý tự miễn, xảy ra do sai lệch đáp ứng miễn dịch của cơ thể. Biểu hiện của bệnh xảy ra ở khắp các cơ quan trên cơ thể. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh rất dễ gặp nguy hiểm về tính mạng.
Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh gì?
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống được hiểu đơn giản là một bệnh lý xảy ra do hệ miễn dịch tự tấn công ngược lại các tế bào lành tính của cơ thể. Đây là một loại nhỏ trong nhóm bệnh lupus ban đỏ. Đồng thời, chúng cũng là dạng lupus ban đỏ nguy hiểm và nghiêm trọng nhất. Bởi lẽ, biểu hiện của bệnh có thể xảy ra ở bất cứ cơ quan nào trong cơ thể, từ cơ quan nội tạng như tim, phổi cho đến mạch máu, da, não hay khớp. Thậm chí, chúng còn có thể gây ảnh hưởng đồng thời đến hai hay nhiều cơ quan trong cơ thể.
Dấu hiệu nhận biết bệnh lupus ban đỏ hệ thống
Các triệu chứng của bệnh lupus ban đỏ hệ thống tương đối giống so với các dạng lupus ban đỏ khác. Điểm khác biệt duy nhất ở đây chính là vị trí xảy ra các nốt phát ban có thể nằm ở bất cứ đâu trên cơ thể. Trong đó, điển hình nhất chính là hiện tượng phát ban hình cánh bướm trên má và mũi của người bệnh.
Bên cạnh đó, bệnh nhân khi mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống thường cảm thấy rất mệt mỏi, có cảm giác đau tức ngực khi cần hít thở sâu. Đồng thời, họ cũng trở nên nhạy cảm hơn với các loại ánh sáng từ phía mặt trời hoặc một số loại ánh sáng nhân tạo khác. Thậm chí, khi gặp lạnh, các ngón tay, bàn tay của người bệnh sẽ trở nên rất ngừa và chuyển sang màu trắng hoặc xanh.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể phải đối mặt với một số các vấn đề như đau đầu, co giật thiếu máu, rụng tóc, rối loạn đông máu. Các khớp xương, đặc biệt là xương mắt cá chân có thể bị sưng, viêm. Do đó, khi chẩn đoán, bệnh rất có thể bị nhầm lẫn với một số bệnh lý khác trong cơ thể.
Nguyên nhân gây lupus ban đỏ hệ thống
Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào có thể chứng minh rõ ràng được nguyên nhân gây ra bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Tuy nhiên, người ta vẫn tạm thời đồng ý với giả thiết rằng, cơ chế gây bệnh là do sự tác động qua lại của nhiều yếu tố. Trong số đó, nổi bật là những yếu tố sau:
Di truyền
Thực tế cho thấy, những bệnh nhân mắc lupus ban đỏ hệ thống thường có tiền sử gia đình mắc phải các bệnh lý tự miễn tương tự. Ví dụ như: bệnh viêm khớp dạng thấp, viêm tuyến giáp, vảy nến, ban xuất huyết tiểu cầu vô căn,… Mặt khác, các nhà khoa học cũng đã tìm thấy một số gen quy định phức hợp kháng nguyên được cho là có liên quan đến khả năng gây bệnh.
Nội tiết
Hormone hay còn gọi là nội tiết tố, là các chất được cơ thể sản sinh nhằm kiểm soát hoạt động của một số loại mô, tế bào hoặc cơ quan. Trên thực tế, tỷ lệ mắc lupus ban đỏ hệ thống ở nữ cao hơn so với nam giới. Đồng thời, các triệu chứng của bệnh cũng trầm trọng hơn khi bệnh nhân nữ đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai. Do đó, người ta vẫn tin rằng, tác động của nội tiết có ảnh hưởng lớn đến khả năng mắc bệnh.
Môi trường xung quanh
Giống như các bệnh lý khác, bệnh lupus ban đỏ hệ thống cũng có thể xảy ra hoặc trầm trọng hơn khi người bệnh phải chịu những ảnh hưởng xấu từ môi trường xung quanh. Các yếu tố này bao gồm khói bụi, hóa chất, khói thuốc lá, các loại virus, vi khuẩn. Bên cạnh đó, người bệnh khi gặp phải chấn thương thể chất hoặc bị tổn thương về tâm lý thì cũng có nguy cơ cao mắc bệnh
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống có nguy hiểm không?
Bệnh lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh lý tương đối nguy hiểm. Bởi lẽ, nó không chỉ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác trong giai đoạn đầu, mà còn có diễn biến hết sức phức tạp, gây tổn thương gần như ở mọi cơ quan trong cơ thể. Nếu không được kiểm soát tốt, người bệnh sẽ gặp phải rất nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm cơ tim, tràn dịch màng tim, suy hô hấp, suy thận, co giật, rối loạn tâm thần, thiếu máu, xuất huyết não,… Thậm chí, trong trường hợp nguy cấp, bệnh có thể đe dọa trực tiếp tính mạng của người bệnh.
Bên cạnh đó, do sử dụng thuốc ức chế miễn dịch khi điều trị lupus ban đỏ, người bệnh còn phải đối mặt với nguy cơ bị nhiễm trùng rất cao. Bởi lẽ, lúc này hệ miễn dịch của cơ thể đã bị suy yếu, khó có thể chống lại những tác nhân gây hại từ bên ngoài. Vì vậy, một khi đã bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm trùng, tình trạng này sẽ diễn tiến rất nhanh. Người bệnh có khả năng bị nhiễm khuẩn huyết, dẫn tới trạng thái sốc và tử vong.
Điều trị lupus ban đỏ hệ thống
Như đã nói ở trên, lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh lý tự miễn, tức xảy ra do sự tấn công của chính hệ miễn dịch lên các tế bào lành tính của cơ thể. Do đó, không có bất kì phương pháp nào có thể chữa khỏi dứt điểm bệnh lý này. Việc điều trị chỉ nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng và hạn chế tới mức thấp nhất ảnh hưởng của chúng lên các cơ quan của cơ thể. Trong đó, biện pháp phổ biến nhất vẫn là sử dụng thuốc điều trị, kết hợp với các biện pháp hỗ trợ như nghỉ ngơi, thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống.
Điều trị bằng cách sử dụng thuốc
Triệu chứng phổ biến nhất do bệnh lupus ban đỏ hệ thống gây ra chính là hiện tượng viêm ở nhiều nơi trên cơ thể. Do đó, thuốc chống viêm không steroid chính là giải pháp đầu tiên cho người bệnh. Tuy nhiên, loại thuốc này chỉ được dùng trong trường hợp viêm nhẹ, chưa gây tổn thương đến các cơ quan lớn. Còn với các trường hợp nặng hơn như suy thận, tổn thương thần kinh, thiếu máu tan máu, suy giảm tiểu cầu nghiêm trọng thì người bệnh cần được chỉ định sử dụng corticoid (dạng tiêm hoặc dạng uống). Ngoài ra, với những trường hợp phát ban nhạy cảm với ánh sáng, có thể dùng thêm Hydroxychloroquine.
Bên cạnh các loại thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch cũng được sử dụng trong điều trị lupus ban đỏ, nhằm làm giảm phản ứng của hệ miễn dịch lên các tế bào lành tính. Tuy nhiên, loại thuốc này chỉ được sử dụng trong trường hợp người bệnh không đáp ứng với corticoid.
Ngoài ra, bệnh nhân mắc lupus ban đỏ có thể được điều trị bằng cách sử dụng các chế phẩm sinh học- một loại thuốc giúp ức chế sự tăng trưởng của tế bào lympho B. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc này, người bệnh cần được khám sàng lọc thật kỹ để hạn chế các rủi ro liên quan.
Các biện pháp hỗ trợ điều trị
Các biện pháp hỗ trợ điều trị lupus ban đỏ hệ thống bao gồm: Nghỉ ngơi đúng cách; tránh xa các yếu tố gây nhiễm trùng, nhiễm khuẩn; hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Đồng thời, việc chạy thận nhân tạo, lọc máu hay ghép thận cũng có thể được triển khai, nếu như lupus ban đỏ đã gây suy thận nặng.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên thay đổi chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi sao cho lành mạnh, hợp lý. Đồng thời, bạn cũng cần liên tục theo dõi diễn tiến của bệnh và thông báo với bác sĩ để được đưa ra lời khuyên, phác đồ điều trị cho phù hợp.
Trên đây là tổng hợp một số thông tin liên quan đến bệnh lupus ban đỏ hệ thống mà bạn đọc có thể tham khảo. Hy vọng bài viết đã cung cấp những kiến thức hữu ích về sức khỏe cho độc giả. Cảm ơn các bạn đã đón đọc!