Đầu gối là một trong các khớp phải chịu nhiều lực tác động nhất trong cơ thể nên rất dễ bị tổn thương. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về bộ phận này qua bài viết sau đây.

Một số thông tin chung về đầu gối

Đầu gối là bộ phận nối giữa xương đùi và xương cẳng chân. Đây là khớp hoạt dịch có cấu tạo phức tạp nhất và lớn nhất trong cơ thể. Khớp gối liên kết với xương đùi, xương chày, xương mác và xương bánh chè.

Bộ phận này rất dễ gặp chấn thương do phải chịu nhiều lực tác động, nhất là ở nhóm người ở độ tuổi vị thành niên và vận động viên. Một ngoại lực trực tiếp tác động tới vị trí khớp này cũng có thể gây ra thương tổn nghiêm trọng, ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng vận động và cần được can thiệp y tế ngay lập tức.

Cấu tạo của đầu gối

Một trong những khớp lớn và dễ bị thương tổn nhất cơ thể chính là đầu gối. Việc nắm được cấu tạo đầu gối sẽ giúp chúng ta tránh nguy cơ tổn thương khớp, viêm khớp và có phương pháp chăm sóc, bảo vệ khớp thích hợp.

Khớp gối thuộc loại khớp bản lề, nghĩa là có thể giúp chân uốn cong, mở rộng và di động qua lại. Bộ phận này được cấu tạo bởi xương, dây chằng, sụn, gân cùng một số mô khác.

Xương đầu gối

Các xương cấu tạo nên đầu gối bao gồm xương bánh chè, xương chày và xương đùi. Giữ cho các xương này ở đúng vị trí cũng là một trách nhiệm của khớp gối.

Cấu tạo phân loại chức năng của xương là gì

Thoái hóa khớp và viêm khớp là những tình trạng diễn ra phổ biến tại khớp xương. Quá trình này làm các đầu xương cọ xát vào nhau, tăng ma sát, khiến phạm vi di động của khớp gối bị hạn chế.

Sụn khớp gối

Với sức mạnh lớn, đặc tính dẻo và trơn, các mô sụn bao phủ đầu xương nhằm tránh lực ma sát làm tổn thương đến xương. Sụn ở đầu gối có hai loại là sụn chêm và sụn khớp. Chúng đảm nhiệm các chức năng chính sau đây:

Giúp các xương có thể đi ngang qua nhau khi đầu gối duỗi thẳng hoặc uốn cong mà không gây ra cảm giác đau đớn.
Có công dụng như bộ phận giảm xóc, chống va chạm, đệm các đầu xương khi chúng ta vận động, di chuyển.

Thoái hóa khớp và viêm sụn là vấn đề phổ biến nhất làm ảnh hưởng tới sụn khớp. Hiện tượng này thường diễn ra khi lớp sụn bị bào mòn theo thời gian và mất dần đi.

Dây chằng

Dây chằng là tên gọi của các dải mô liên kết các xương với nhau. Tại khớp gối, các dây chằng chính liên kết xương chày với xương đùi là: Dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau.

Thương tổn dây chằng tại khớp gối có thể kéo theo tình trạng khớp mất ổn định, đẩy nhanh tốc độ hao mòn khiến khớp gối bị viêm. Ngược lại, tình trạng viêm cũng sẽ khiến khớp gối mất ổn định, làm dây chằng căng hơn và nguy cơ chấn thương tăng cao.

Gân

Các mô liên kết xương và cơ với nhau được gọi là gân. Tại khớp gối, gân bánh chè là gân lớn nhất. Gân này xuất phát ở cơ tứ đầu đùi, kéo dài xuống dưới và bám lấy xương bánh chè tại mặt trước xương chày. Gân này có nhiệm vụ duỗi thẳng và kéo chân khi cơ tứ đầu đùi co lại.

Gai xương: Triệu chứng nguyên nhân và có nguy hiểm không?

Tình trạng viêm khớp có nguy cơ kéo theo viêm gân bánh chè, hiện tượng này thường xảy ra ở những vận động viên, nhảy cao, xoay người hoặc chạy nhiều.

Các bộ phận cấu tạo khác

Ngoài các bộ phận trên, thành phần cấu tạo của đầu gối còn bao gồm:

Bao hoạt dịch: Nằm giữa mô mềm và xương, là bao trơn, nhỏ, chứa đầy dịch giúp làm giảm ma sát giữa các mô mềm và xương.
Màng hoạt dịch: Lớp màng mỏng bao quanh khớp gối. Chất dịch lỏng tạo ra từ đây giúp bôi trơn, giảm ma sát và hỗ trợ tăng cường dưỡng chất đến khớp.
Các cơ tại đầu gối: Bao gồm cơ bắp chân dưới, cơ từ đầu đùi và các cơ Hamstrings tại mặt sau đùi.

Đầu gối có chức năng gì?

Bên cạnh nhiệm vụ vận động và chịu trọng lượng, đầu gối cũng đảm nhiệm các chức năng quan trọng khác như:

Giúp chúng ta nâng người lên và hạ người xuống dễ dàng
Giúp chúng ta đứng thẳng mà không cần có sự hoạt động của các cơ
Giúp cơ thể ổn định và thực hiện các hoạt động một cách bình thường
Có chức năng như bộ phận giảm xóc
Hỗ trợ cơ thể khi đi bộ, chạy bộ và giúp đẩy người ra phía trước
Giúp cơ thể thực hiện động tác xoắn chân.

Một số vấn đề thường xảy ra tại đầu gối và cách điều trị

Khu vực đầu gối rất dễ bị thương tổn khi chúng ta tập luyện thể dục thể thao hay té ngã. Đau nhức, khó chịu, mất ổn định và sưng tấy là các dấu hiệu phổ biến của chấn thương đầu gối.

Tràn dịch khớp cổ tay có nguy hiểm không?

Một số vấn đề hay gặp bao gồm:

Tràn dịch khớp: Đây là hiện tượng chất dịch lỏng bị tích tụ trong khớp gối, thường xảy ra do viêm. Phản ứng viêm nào cũng có thể kéo theo hiện tượng tràn dịch khớp.
Bong gân: Căng cơ và bong gân là thương tổn tại dây chằng của đầu gối. chấn thương trên hay gặp trong khi chơi thể thao (bóng rổ, bóng đá), khi thực hiện những hoạt động làm khớp này đột ngột xoắn lại hoặc tiếp đất sai kỹ thuật trong bộ môn nhảy cao.
Gãy xương: Thường xảy ra do tai nạn, chấn thương, té ngã,…
Các vấn đề khác cũng thường hay gặp phải như: Hội chứng xương bánh chè, thoái hoá khớp gối, rách sụn chêm, viêm khớp dạng thấp, bán trật xương bánh chè, gout, bệnh giả gout và các viêm khớp do nhiễm trùng khác.

Khi gặp các vấn đề tại khớp gối, tốt nhất bạn nên tới gặp bác sỹ để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt. Khi gặp chấn thương, bạn cần nghỉ ngơi nhiều hơn, giảm hoạt động, chườm lạnh, băng nén đầu gối và kê khớp gối cao hơn tim để giảm nhẹ triệu chứng ngay tại nhà. Nếu tình trạng chấn thương nặng, bạn có thể cần sử dụng thuốc, vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật.

Để bảo vệ tốt đầu gối, bạn nên luyện tập thể dục thể thao, duy trì sức mạnh và độ dẻo dai, linh hoạt của chi dưới. Nếu gặp phải những cơn đau bất thường, bạn hãy tới gặp bác sỹ để được tư vấn cụ thể nhé. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.