ISMQ – Trung tâm thông tin sức khỏe Ngón chân cái bị sưng nhức là một trong những triệu chứng điển hình của các bệnh lý về xương khớp. Đôi khi, chúng cũng là dấu hiệu cho thấy cơ thể bạn đang mắc phải các bệnh lý về chuyển hóa như tiểu đường hoặc gout. Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng chúng tôi theo dõi bài viết dưới đây nhé.
Nguyên nhân gây sưng và đau nhức ngón chân cái
Tình trạng ngón chân cái bị sưng nhức trên thực tế thường xuất phát từ những ảnh hưởng từ tác động vật lý đến bàn chân. Ví dụ như do tính chất công việc phải di chuyển nhiều, người dùng mang giày cao gót trong thời gian dài, do lao động nặng hay chấn thương vật lý. Đây là những trường hợp không quá lo ngại, có thể được xử trí nhanh chóng và không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.
Tuy nhiên, khi hiện tượng đau nhức ngón chân xảy ra trong thời gian dài, rất có thể đây là dấu hiệu cảnh báo của những bệnh lý nguy hiểm. Do đó, người bệnh cần sớm đi khám và có biện pháp can thiệp y tế cho phù hợp. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây sưng và đau nhức ngón chân cái.
1. Viêm khớp ngón chân cái
Viêm khớp ngón chân cái là hiện tượng viêm khớp xảy ra ở vị trí ngón chân cái. Đây là bệnh lý xảy ra do tình trạng tổn thương, nhiễm trùng và bào mòn ở lớp đệm và sụn khớp. Do đó, người bệnh sẽ bị sưng đau và rất khó cử động ở các vị trí xảy ra viêm. Cảm giác đau thường tăng lên khi người bệnh di chuyển, hoặc gặp phải va chạm vật lý nào đó. Nếu không được điều trị sớm và đúng cách, khớp ngón chân cái rất có thể sẽ bị tổn thương nghiêm trọng và gây biến dạng.
2. Viêm khớp dạng thấp
Khác với viêm khớp, bệnh viêm khớp dạng thấp không xuất phát từ nguyên nhân tổn thương hay nhiễm trùng, mà xảy ra do sự tấn công của hệ miễn dịch lên chính các tế bào lành tính của cơ thể. Do đó, nó được coi là một dạng bệnh tự miễn mãn tính. Ban đầu, bệnh thường xuất hiện ở các khớp nhỏ trong cơ thể, trong đó có khớp ngón chân cái. Vì thế, nếu ngón chân cái bị sưng nhức, không loại trừ khả năng bạn đã mắc phải căn bệnh này.
Cùng với các triệu chứng điển hình ở khớp xương, bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp cũng gặp phải một số tổn thương ở các cơ quan khác như mắt, phổi, tim mạch, hệ thần kinh. Người bệnh xuất hiện các hạt thấp dưới da, đồng thời dễ bị thiếu máu. Nếu không được điều trị sớm ngay từ ban đầu, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng người bệnh.
3. Bệnh gout
Bên cạnh viêm khớp và viêm khớp dạng thấp, bệnh gout cũng được coi là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến ngón chân cái bị sưng nhức. Khi cơ thể bị rối loạn chuyển hóa purin, lượng acid uric trong cơ thể tăng cao, vượt qua ngưỡng bão hòa, chúng sẽ kết tinh thành các tinh thể urat, lắng đọng tại các sụn khớp. Đó gọi là bệnh gout. Sự lắng đọng urat này có thể xảy ra ở bất cứ khớp nào, song thường xuất hiện trước tiên ở ngón chân cái. Bởi lẽ, đây là vị trí chịu nhiều trọng lực nhất và có nhiệt độ thấp nhất cơ thể, dễ dàng tạo điều kiện thuận lợi cho sự kết tủa.
Khác với các nguyên nhân khác, các cơn đau ngón chân cái do bệnh gout gây ra thường có những đặc trưng riêng và dễ dàng nhận biết hơn. Đầu tiên là các cơn đau nhức thường đi kèm với hiện tượng sưng đỏ và gây nóng ở vị trí ngón chân cái. Cơn đau thường xuất hiện thành từng đợt, thường là sau một bữa ăn nhiều đạm, sau khi uống rượu bia hoặc khi thời tiết thay đổi và trở lạnh. Thêm vào đó, người bệnh cũng sẽ kèm theo một số triệu chứng toàn thân như sốt, mệt mỏi, mất ngủ, chán ăn, khó khăn trong vận động.
4. Chứng Hallux Valgus
Hallux Valgus là thuật ngữ dùng để chỉ hiện tượng biến dạng ngón trên cái, khiến chúng bị vẹo vào bên trong. Tình trạng này thường xảy ra phổ biến ở phái nữ, đặc biệt là với những ai thường xuyên phải mang giày mũi nhọn trong thời gian dài. Cơn đau thường tăng lên khi người bệnh di chuyển, kèm theo đó là hiện tượng phì đại các mô mềm xung quanh.
5. Cứng khớp ngón chân cái
Cứng khớp ngón chân cái là nguyên nhân khiến cho việc co duỗi của khớp bị hạn chế, đồng thời khiến cho vị trí này bị sưng đau, tấy đỏ. Tình trạng này thường xuất phát từ sự hiện diện của các gai xương, kết hợp với các phản ứng viêm tại vị trí này. Tuy nhiên, việc xoa bóp nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng.
6. Thoái hóa khớp
Ngoài các yếu tố kể trên, hiện tượng ngón chân cái bị sưng nhức còn có thể xảy ra khi phần sụn khớp tại vị trí này bị bào mòn, thoái hóa. Hiện tượng này thường xuất hiện phổ biến ở những người cao tuổi với tỉ lệ mắc bệnh ở nữ giới cao hơn. Bệnh thường kéo dài dai dẳng và không thể chữa trị khỏi hoàn toàn.
7. Gãy xương ngón chân cái
Gãy xương ngón chân cái là một dạng chấn thương vật lý đặc biệt nghiêm trọng, dẫn đến ngón chân cái bị sưng nhức. Tuy các tổn thương do gãy xương hoàn toàn có thể lành trở lại, song gãy xương ở ngón chân cái thường mất nhiều thời gian hồi phục hơn. Mặt khác, nếu không được xử lý đúng cách và kịp thời, người bệnh có thể sẽ gặp phải thương tật vĩnh viễn.
8. Bệnh tiểu đường
Bên cạnh bệnh gout, tiểu đường cũng là một căn bệnh rối loạn chuyển hóa có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngón chân cái. Thời gian mắc bệnh tiểu đường càng lâu, người bệnh càng có nguy cơ bị xơ cứng các khớp, đặc biệt là khớp nhỏ như ngón tay, ngón chân. Thậm chí, bệnh còn có thể để lại những biến chứng nghiêm trọng ở những vị trí này, ví dụ như tổn thương thần kinh, tắc mạch, nhiễm trùng. Nếu không chữa trị kịp thời, người bệnh còn có thể phải đối diện với nguy cơ tháo khớp, đoạt chi.
Chẩn đoán bệnh lý khiến ngón chân cái bị sưng nhức
Như vậy, hiện tượng ngón chân cái bị sưng nhức có thể xuất phát từ rất nhiều các nguyên nhân khác nhau. Vì thế, việc chẩn đoán chính xác bệnh lý là điều rất cần thiết để có thể đưa ra phương pháp điều trị, xử lý cho phù hợp. Bên cạnh việc quan sát các triệu chứng lâm sàng, các bác sĩ có thể chỉ định người bệnh làm một số xét nghiệm máu, dịch khớp, xét nghiệm miễn dịch hay chụp X-quang để đưa ra kết luận chính xác. Ngoài ra, việc thăm hỏi các thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng là cơ sở quan trọng để xác định các yếu tố gây bệnh.
Cách xử lý tạm thời khi ngón chân cái bị sưng nhức
Ngón chân cái bị sưng nhức cần được điều trị theo đúng cách để có thể hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, trước khi can thiệp y tế, bạn cần phải thực hiện các biện pháp xử lý tạm thời dưới đây để cải thiện nhanh tình hình. Mục tiêu đầu tiên chính là giảm đau tại chỗ cho vị trí ngón chân cái. Điều này có thể được thực hiện bằng cách phương pháp như: Chườm lạnh đối với hiện tượng sưng; massage nhẹ nhàng tại vị trí đau nhức, căng cứng; ngâm chân với nước thảo dược để giảm viêm và tăng khả năng hồi phục;…
Ngoài ra, trong trường hợp người bệnh đau nhiều và tình hình sưng nhức của ngón cái có thể ảnh hưởng đến chức năng vận động thì người bệnh có thể cân nhắc dùng một số loại thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc giảm đau. Mặc dù đây đều là những loại thuốc không cần kê đơn, song tốt nhất, bạn vẫn nên hỏi ý kiến của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến hiện tượng ngón chân cái bị sưng nhức. Hi vọng qua bài viết, bạn đọc đã phần nào hiểu được nguyên nhân và các cách xử lý tạm thời khi gặp phải tình trạng này. Cảm ơn các bạn đã đón đọc!
