ISMQ – Trung tâm thông tin sức khỏe Mổ nội soi thoát vị đĩa đệm ngày càng được nhiều người bệnh lựa chọn với ưu điểm về khả năng phục hồi, tính thẩm mỹ. Thủ thuật Y học nhằm can thiệp, loại bỏ áp lực lên dây thần kinh và tủy sống. Tìm hiểu thông tin cụ thể về mổ nội soi thoát vị đĩa đệm trong bài viết dưới đây.
Mổ nội soi thoát vị đĩa đệm là gì?
Theo Đại tá – Bác sĩ Nguyễn Bá Vưỡng (nguyên Phó khoa Đông y Viện YHCT Quân đội), mổ nội soi thoát vị đĩa đệm là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu được áp dụng nhằm giảm thiểu tổn thương và ngăn chặn bệnh thoát vị đĩa đệm phát triển nặng thêm.
Cụ thể, bác sĩ chuyên môn thông qua vết mổ có kích thước siêu nhỏ tại vị trí đốt sống tổn thương kết hợp với hệ thống ống nhỏ và ống nội soi để hình dung ra môi trường phẫu thuật. Vết nổ thường có kích thước dưới 2,54 cm. Thủ thuật xâm lấn tối thiểu này hạn chế tối đa tổn thương ở các mô, cấu trúc phần lưng dưới.
Bác sĩ thường chỉ định cho người bệnh sử dụng phương pháp này để cải thiện các cơn đau do thoát vị đĩa đệm gây ra, cải thiện khả năng vận động. Sau phẫu thuật, người bệnh có thể ngồi, đứng hoặc đi bộ tự chủ. Thủ thuật được thực hiện bởi các bác sĩ chỉnh hình hoặc bác sĩ khoa ngoại thần kinh.
Cột sống sau phẫu thuật cũng được cải thiện đáng kể, có thể duy trì được di chuyển bình thường. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ chỉ gây tê khu vực cột sống bị tổn thương, không thực hiện gây tê cục bộ để tránh sự cố có thể xảy ra khi phẫu thuật.
Mục đích mổ nội soi thoát vị đĩa đệm
Các bác sĩ cho biết, các đốt sống xếp chồng lên nhau để tạo thành cột sống. Giữa đốt sống sẽ có đĩa đệm vừa để giảm xóc, vừa để giảm áp lực khi di chuyển. Đĩa đệm có nhân nhầy và bao xơ. Khi nhân nhầy chệch ra khỏi vị trí ban đầu sẽ chèn ép lên dây thần kinh hình thành nên các cơn đau cùng một số triệu chứng điển hình như:
- Tê bì tại vị trí đốt sống tổn thương và khu vực xung quanh
- Ngứa ran
- Cơ bắp chân, cẳng chân bị suy yếu
- Rối loạn chứng năng đường ruột và bàng quang
- Khó khăn khi ngồi, đứng hoặc cúi…
Trong khoảng 6 tuần các triệu chứng trên có thể được cải thiện nhờ các phương pháp điều trị bảo tồn. Nếu trong thời gian trên các triệu chứng không giảm bác sĩ sẽ cân nhắc đến việc phẫu thuật. Mổ nội soi thoát vị đĩa đệm là một trong những phương pháp đó.
Mục đích chính của việc mổ nội soi là loại bỏ phần nhân nhầy đĩa đệm gây ra chèn ép, từ đó giảm thiểu áp lực lên dây thần kinh, tăng cường sự linh hoạt của cột sống. Nhiều người lựa chọn điều trị bằng phương pháp này do nó ít gây nên tình trạng đau trong và khi phẫu thuật, hạn chế tình trạng nhiễm trùng.
Đặc biệt, mổ nội soi là một trong những cách giúp phục hồi sau phẫu thuật nhanh nhất. Nếu sử dụng mổ hở, mổ cắt đốt sống lưng, thực hiện phẫu thuật hợp nhất thắt lưng… thì thời gian phục hồi và nguy cơ nhiễm trùng sẽ cao hơn.
Chỉ định mổ nội soi thoát vị đĩa đệm
Mổ nội soi thoát vị đĩa đệm thường được chỉ định cho các trường hợp sau:
- Người bị đau lưng hoặc đau chân do tác động của bệnh lý thoát vị đĩa đệm từ tối thiểu 6 tuần trở lên
- Người có xét nghiệm chẩn đoán, chụp MRI xác định tình trạng bệnh thoát vị đĩa đệm
- Người bị đau thần kinh tọa kéo dài
- Người sử dụng các liệu pháp điều trị bảo tồn nhưng không đạt được hiệu quả
Kể từ thời gian xuất hiện triệu chứng đến khi điều trị nếu kéo dài quá 6 tháng thì hiệu quả mổ nội soi đạt được sẽ giảm đáng kể. Do vậy, bác sĩ luôn khuyến cáo người bệnh thăm khám và quyết định phẫu thuật càng sớm càng tốt.
Ngoài ra, mổ nội soi thoát vị đĩa đệm chống chỉ định sử dụng cho các trường hợp sau:
- Người bị loãng xương hoặc xương bị suy yếu
- Người bị nhiễm trùng
- Người cao tuổi và bị chẩn đoán hẹp thắt lưng
- Người có biến thể giải phẫu cột sống không bình thường gây cản trở tầm nhìn của bác sĩ phẫu thuật
Nếu phẫu thuật thành công, tình trạng đau nhức sẽ được đẩy lùi, chức năng vận động được hồi phục đáng kể. Ngược lại, nếu không may người bệnh có thể đối mặt với một số rủi ro như:
- Nhiễm trùng vết mổ
- Không cải thiện được các triệu chứng bệnh thoát vị đĩa đệm
- Xuất hiện tình trạng rách màng cứng hay rò dịch não tủy
- Mất kiểm soát ruột và bàng quang
- Tử vong
Tỷ lệ mổ nội soi thoát vị đĩa đệm cao hơn các phương pháp khác, khoảng 54%. Sau 4 tuần người bệnh có thể hoạt động bình thường.
Khoảng 20% bệnh nhân mổ nội soi thoát vị đĩa đệm sẽ tái phát ở một thời điểm nào đó. Thời gian tái phát rơi vào khoảng 3 tháng sau khi mổ. Một vài trường hợp có thể lên đến vài năm. Sau lần tái phát đầu thì nguy cơ tái phát các lần sau cũng sẽ cao hơn. Nếu mổ nội soi thoát vị đĩa đệm nhiều lần bác sĩ sẽ đề nghị thay thế đĩa đệm nhân tạo.
Quy trình mổ nội soi thoát vị đĩa đệm
Quy trình mổ nội soi thoát vị đĩa đệm thường được tiến hành theo 2 giai đoạn. Cụ thể như sau:
Giai đoạn mổ nội soi thoát vị đĩa đệm
Người bệnh được gây tê phần cột sống tổn thương khi nằm sấp, sau đó, bác sĩ chuyên môn sẽ lần lượt thực hiện các bước sau đây:
- Tạo vết cắt nhỏ khoảng 2,5 cm ở phần giữa đốt sống bị thoát vị đĩa đệm
- Nâng cơ lưng khỏi vòm xương, di chuyển sang một bên (các cơ chạy dọc theo cột sống nên có thể cố định một bên khi phẫu thuật, không cần cắt)
- Loại bỏ lớp màng trên rễ dây thần kinh, sau đó đưa vào kính mổ để quan sát rễ thần kinh
- Sau bước này, một số bệnh nhân sẽ phải cắt bỏ phần xương nhỏ để việc tiếp cận rễ thần kinh dễ dàng hơn. Ngoài ra, bác sĩ có thể tạo thêm một lỗ nhỏ để tiếp cận chính xác vị trí phẫu thuật, rễ dây thần kinh được di chuyển sang một bên.
- Bác sĩ dùng dụng cụ chuyên dụng để di chuyển bên dưới rễ thần kinh, loại bỏ mảng nhân nhầy đĩa đệm
- Di chuyển các cơ về vị trí ban đầu, khâu vết mổ và dán bằng khử trùng
- Người bệnh có thể ra viện vào hôm sau
Cấu trúc sinh học của cột sống hầu như không thay đổi khi thực hiện mổ nội soi do cơ – xương – khớp đều được giữ nguyên vẹn.
Giai đoạn hồi phục
Một vài giờ sau khi phẫu thuật, người bệnh được giữ lại viện để theo dõi biến chứng, rủi ro có thể xảy ra. Trong thời gian này, bác sĩ khuyến cáo nên đi bộ nhẹ nhàng để cải thiện tính linh hoạt của cột sống.
Người bệnh cần nghỉ ngơi trên trong 2-3 ngày đầu sau khi mổ nội soi. Đồng thời với đó là tránh các động tác ngồi xổm, cúi người. Các hoạt động này đều có thể ảnh hưởng đến vết mổ, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh tái phát.
Trên đây là thông tin tổng hợp về vấn đề mổ nội soi thoát vị đĩa đệm. Hãy trang bị đầy đủ kiến thức cần thiết trước khi thực hiện điều trị bằng phương pháp này.
