Đau lưng sau sinh là gì? Bệnh này có hết không hay phải điều trị?

Đối với không ít chị em phụ nữ chứng đau lưng sau sinh có lẽ trở thành nỗi “ám ảnh kinh hoàng”. Tuy nhiên, nó lại ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày, cũng như việc chăm sóc em bé của người mẹ. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng này là gì? Làm sao để thoát khỏi tình trạng này.

Đau lưng sau sinh có đáng lo ngại?

Trong và sau thời kì mang thai phụ nữ phải đối mặt với không ít thay đổi trong cơ thể đặc biệt là những người lựa chọn phương pháp sinh mổ. Đến 85% phụ nữ lựa chọn phương pháp sinh mổ phải đối diện với chứng bệnh đau lưng ảnh hưởng lớn đến công việc và cuộc sống. Hiện tượng này trở thành mãn tính khiến cho xương khớp thoái hóa, loãng nhanh thậm chí gây thoát vị, gai cột sống là điều hết sức bình thường.

Thông thường những cơn đau sẽ tự khỏi trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau sinh. Tuy nhiên trong một số trường hợp, cơn đau có thể kéo dài hơn trở thành bệnh mãn tính. Nếu rơi vào tình trạng này thường rất khó điều trị và gây ra ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

Chính vì vậy, các mẹ bầu cần phải hết sức chú ý, không nên coi thường để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.

Các nguyên nhân hàng đầu gây đau lưng sau sinh

Giãn dây chằng sinh lý

Khi mang thai phụ nữ gặp phải nhiều thay đổi trong hệ thống nội tiết tố. Chính sự thay đổi ấy làm nới lỏng các dây chằng khớp nối xương chậu, cột sống khiến vùng lưng kém ổn định và gây đau. Đặc biệt khi sinh mổ hệ thống nội tiết chưa kịp trở về trạng thái ban đầu cơn đau diễn ra càng nghiêm trọng hơn.

Thiếu canxi

Đau lưng sau sinh xuất hiện còn do thiếu canxi, sau khi sinh con các bác mẹ thường rơi vào tình trạng thiếu hụt canxi trầm trọng khiến xương khớp không còn độ dẻo dai, khả năng chống đỡ kém đi.

Theo thống kê, có khoảng 50% chị em gặp phải vấn đề đau lưng sau sinh mổ. Nguyên nhân là do trong thời gian mang thai, tử cung của chị em mở rộng, làm suy yếu cơ bụng và làm thay đổi tư thế. Khi đó cột sống sẽ bị kéo về phía trước khiến lưng bị căng và cong hơn. Ngoài ra, sự tăng cân quá nhiều khi mang thai cũng khiến cho cơ bắp cũng như các khớp căng thẳng, chịu nhiều áp lực.

Nằm lâu sau khi sinh mổ

Sinh mổ dưới sự can thiệp của dao kéo làm mẹ bầu mất sức nghiêm trọng và cần phải nằm nghỉ ngơi lâu dài để phục hồi sức khỏe. Chính việc nằm giường liên tục không vận động thường xuyên sẽ gây ra chứng đau lưng hết sức nghiêm trọng.

Do thay đổi nội tiết tố

Sự thay đổi này sẽ làm nới lỏng các khớp và dây chằng nối với xương chậu, cột sống, khiến cho chị em cảm thấy kém ổn định hơn và gây đau khi đi, đứng, ngồi trong thời gian dài, hoặc nằm trên giường, ngồi ghế thấp, cúi xuống hay nâng vật gì đó.

Một nguyên nhân nữa được các nhà khoa học chỉ ra là do chị em cho con bú sai tư thế. Việc người mẹ thường tìm cách để bé bú thoải mái đã vô tình khiến cơ thể mình phải gập người, gồng người lên hết cỡ để nhìn con làm căng cơ cổ và lưng. Nguyên nhân này là khá phổ biến với hầu hết mẹ mới sinh con trong 1-2 tháng đầu.

Gây tê tủy sống

Khi tiến hành sinh mổ thì gây tê tủy sống là việc làm cần thiết. Các bác sĩ sẽ tiêm thuốc tê trực tiếp vào tủy sống dưới lưng, ban đầu mũi tiêm này không gây đau đơn cho người mẹ tuy nhiên sau khi trải qua 2 – 3 lần những cơn đau sẽ kéo đến ngày càng nghiêm trọng, lâu dài và dồn dập.

Cách làm giảm tình trạng đau lưng sau sinh hiệu quả

Áp dụng một vài cách dưới đây sẽ nhanh chóng đánh bay các cơn đau nhức mỏi lưng, ngoài ra còn giúp cơ thể dẻo dai giúp các mẹ khỏe mạnh hơn.

Tư thế cho con bú

Nhiều mẹ thường có tâm lý để con bú thoải mái, vô tình các tư thế khi cho con bú sai khiến bạn bị đau nhức vùng lưng. Tư thế cho con bú ảnh hưởng trực tiếp đến phần xương sống vùng lưng và cổ có thể gây ra tình trạng đau lưng, đau mỏi vai gáy. Nhiều mẹ bầu thường có tâm lý để con bú thoải mái nhất vô tình ngồi sau tư thế khiến bệnh ngày càng trầm trọng.

Chú ý khi cho con bú, bạn nên chọn một tư thế thoải mái, tránh gập người, cúi người quá lâu. Nên chọn cách ngồi tựa vào ghế, lưng thẳng, một chân để gác lên một chiếc ghế khác với chiều cao vừa đủ, để một chiếc gối mỏng phía sau lưng. Và bây giờ bạn có thể để bé bú thoải mái mà không lo các cơn đau tìm đến.

Massage giảm đau

Một vài động tác massage vùng thắt lưng, đấm bóp vùng vai gáy là cách đơn giản mà hiệu quả giúp bạn thư giãn tinh thần, đánh tan các cơn đau nhức mỏi, giúp cơ thể khỏe và thoải mái hơn. Các mẹ có thể nhờ ông xã mình giúp mỗi ngày, các mẹ sẽ thấy thoải mái hơn nhiều.

Tập thể dục nhẹ nhàng

Mỗi ngày chị em phụ nữ nên tranh thủ khoảng 20 – 30 phút thực hiện các bài tập thể dục, động tác yoga đơn giản tại nhà không chỉ giúp lấy lại dáng vóc sau sinh mà còn giảm cơn đau lưng cực hiệu quả. Một số bài tập mà các mẹ có thể tham khảo như:

Bài tập nghiêng hông: Đứng thẳng lưng, chân trái bước sang ngang, tay trái chống vào hông, tay phải dơ cao, phần thân nghiêng về phía trước. Động tác này có tác dụng kéo giãn cơ và cột sống nhằm giúp cơ thể thư thái, thoải mái, thả lỏng các cơ đau nhức.

Giảm cân một cách khoa học

Trong quá trình mang thai cân nặng của các mẹ bầu thường tăng đột ngột và khó có thể kiểm soát được. Chính cân nặng gây áp lực đến cột sống gây nên tình trạng đau lưng sau sinh do đó các mẹ nên có chế độ giảm cân phù hợp.

Tuy nhiên bạn không nên quá nôn nóng giảm cân nhanh chóng mà ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Các bà mẹ nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, tham khảo ý kiến của các chuyên gia đồng thời tăng cường vận động, tập thể dục nhẹ nhàng.

Trọng lượng cơ thể quá nặng cũng là nguyên nhân gây ra bệnh đau lưng, đau cột sống mà nhiều người không để ý. Do đó, sau khi sinh em bé, mẹ nên áp dụng chế độ ăn uống phù hợp, tập thể dục mỗi ngày để nhanh chóng lấy lại vóc dáng không chỉ giúp bạn tự tin hơn mà còn giúp đánh tan cơn đau nhức lưng giúp bạn thoải mái hơn.

Giữ tâm lý thoải mái

Tâm lý căng thẳng (stress), mệt mỏi sau khi sinh là chuyện bình thường mà rất nhiều chị em mắc phải. Tuy nhiên, điều này không hề tốt cho sức khỏe cũng như tinh thần của bạn. Các mẹ nên giữ tâm lý ổn định, thoải mái để chăm sóc sức khỏe cho con và bản thân một cách tốt nhất.

4 động tác tập thể dục hỗ trợ điều trị đau lưng sau khi sinh

Động tác 1: Giãn lưng

1. Nằm sấp, hai chân duỗi thẳng, tay gần vai, lòng bàn tay úp xuống sàn, khuỷu tay cong
2. Duỗi thẳng hai cánh tay nâng thân trước lên trong khi hông vẫn ép sát sàn
3. Đưa cằm hướng lên trần nhà. Giữ tư thế này trong 5 giây
4. Làm lại động tác 30 lần.

Động tác 2: Dựa tường

1. Đứng tựa lưng vào tường, chân dang rộng bằng hông, hai chân trước mặt
2. Ép bụng, từ từ hạ người xuống sao cho đầu gối cong một góc 45 độ
3. Giữ 5 – 10 giây, sau đó từ từ nâng người lên vị trí ban đầu
4. Thực hiện động tác 30 lần

Động tác 3: Đẩy tường

1. Đứng cách tường vài bước chân, tay ngang vai, khoảng cách hai tay rộng bằng vai, lòng bàn tay chống tường
2. Giữ lưng và chân thẳng, từ từ cong khuỷu tay, hạ người vào phía tường

Động tác 4: Tập xương chậu

1. Nằm ngửa, cong gối, lòng bàn chân áp sàn
2. Ép chặt cơ bụng, nâng cao vùng xương chậu, lưng giữ chạm sàn
3. Giữ vài giây rồi thả lỏng
4. Cố gắng tập 30 lần, chia 3 đợt

Một số bài thuốc dân gian hỗ trợ điều trị đau lưng sau sinh

Bài thuốc từ lá lốt

Lá lốt là gia vị quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của người Việt nhưng theo y học cổ truyền loại lá này có tác dụng giảm đau tiêu viêm hiệu quả. Do đó lá lốt có thể giúp các mẹ tạm biệt chứng đau lưng sau khi sinh mổ một cách nhanh chóng.

Cách làm:

1. Chuẩn bị lá lốt và ngải cứu tỉ lệ 1:1
2. Giã nát, chế thêm giấm
3. Chưng nóng lên rồi đắp ngày 2 lần tại vị trí bị đau

Kiên trì thực hiện phương pháp này trong vòng 1 tuần các mẹ sẽ nhận được hiệu quả đáng kinh ngạc.

Rễ cây đinh lăng

Trong Đông y rễ đinh lăng được coi là “sâm nam” bởi tác dụng chữa bệnh vượt trội, dùng để thông huyết bổ khí. Phần rễ cây đinh lăng được khoa học chứng minh có chứa tới 13 loại axit amin khác khau như: Xistein, lysine, vitamin…

Cách làm

1. Chuẩn bị 20 – 30 gam rễ cây đinh lăng rửa sạch
2. Thái khúc sau đó phơi khô
3. Hằng ngày dùng sắc lấy nước uống.

Cây xấu hổ

Cây xấu hổ có vị ngọt, tính hơi hàn, hơi se có tác dụng trấn tĩnh, an thần, chống viêm. Vì vậy nó được coi là cách trị đau lưng sau sinh cho các mẹ bầu cực tốt.

Cách làm

1. Chuẩn bị 10 – 15 gam rễ cây xấu hổ rửa sạch, phơi khô để sử dụng dần
2. Hằng ngày đem rễ cây xấu hổ sắc uống thay nước hàng ngày

Bài thuốc từ chuối hột

Chuối hột được coi là thảo dược không thể thiếu trong nhiều bài thuốc dân gian với khả năng trị đau nhức vượt trội đặc biệt là đau lưng. Chuối hột chứa nhiều hoạt chất có tác dụng giải độc, hoạt huyết, lương huyết, bổ thận… Các công trình nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chuối hột chứa chất tanin có công dụng giảm đau tự nhiên tốt.

Cách làm

1. Rửa sạch chuối hột sau đó thái lát mỏng phơi khô
2. Lấy khoảng 2 kg chuối hột phơi khô ngâm cùng 4 lít rượu trắng 35 – 40 độ
3. Ngâm trong vòng 2 – 3 tuần lấy ra sử dụng

Mỗi lần uống 20 – 50 ml trước khi ăn, kiên trì thực hiện khoảng 1 – 2 tháng chứng đau lưng sau sinh vĩnh viễn ra đi.

Tuy nhiên các bà mẹ tuyệt đối không nên lạm dụng rượu bởi có thể gây ảnh hưởng đến gan, dạ dày nếu uống quá nhiều.

Bài thuốc từ lá ngải cứu

1. Lá ngải cứu tươi xào nóng với dấm
2. Bọc trong túi vải đắp
3. Chườm vào thắt lưng hay chỗ đau

Gừng trộn hành bột

1. Gừng sống 20g, hành củ 15g, bột mì 30g
2. Ðem gừng và hành giã nát rồi cho bột mì vào
3. Xào nóng, sau đó đắp vào chỗ đau, dùng băng vải cố định lại
4. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần

Rễ hẹ ngâm dấm

1. Rễ hẹ 100g, dấm chua 50ml
2. Rễ hẹ rửa sạch, giã nát, thêm dấm rồi bọc trong túi vải đắp vào chỗ đau
3. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần

Lá ớt xào rượu

1. Lá ớt cay 50g, rượu vừa đủ
2. Lá ớt rửa sạch, giã nát, xào nóng rồi cho thêm chút rượu, bọc trong túi vải đắp vào chỗ đau khi thuốc còn nóng
3. Mỗi ngày thay thuốc 1 lần
4. Khi thuốc nguội có thể xào lại 1-2 lần

Bã dấm xào nóng

1. Bã dấm 250g
2. Xào nóng, bọc trong túi vải
3. Đắp vào chỗ đau trước khi đi ngủ 1-2 giờ

Đau lưng sau sinh là tình trạng rất hay gặp và thường sẽ không gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm gì. Tuy nhiên, bạn nên hiểu rõ những nguyên nhân để từ đó đưa ra các giải pháp điều trị phù hợp. Có như vậy thì sức khỏe sau sinh của bạn sẽ được đảm bảo và việc nuôi con cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.