ISMQ – Trung tâm thông tin sức khỏe Bệnh hắc lào là một bệnh lý da liễu rất nhiều người gặp phải và đặc biệt rất khó chữa trị khỏi hẳn do những loại nấm gây ra. Hắc lào có thể xảy ra ở những vùng da khác nhau trên cơ thể, gây ngứa ngáy khó chịu và mất thẩm mỹ. Nếu không có cách chữa phù hợp thì bệnh có thể lan rộng, hãy cùng tìm hiểu về triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa trong bài viết dưới đây.
Bệnh hắc lào (nấm da) là gì?
Hắc lào hay lác đồng tiền, nấm da là tên gọi của bệnh lý da liễu do vi nấm gây ra ngứa hoặc mụn nước, nổi mẩn đỏ, vùng bị nấm có hình tròn giống đồng tiền xu. Những vi nấm thường gây bệnh hắc lào bao gồm: epidermophyton, microsporum, trychophyton đều thuộc nhóm dermatophytes.
Hắc lào có nhiều tên gọi khác tùy thuộc vào vị trí mắc bệnh như: nấm móng tay, nấm da chân, nấm da toàn thân, nấm da đùi, nấm da đầu,… Tuy nhiên bệnh thường xảy ra ở vùng kín, nếp lằn mông, quanh thắt lưng, kẽ bẹn 2 bên hoặc các vùng có nếp gấp kẽ lớn khác.
Bệnh hắc lào thường phổ biến ở các quốc gia có khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, khi gặp điều kiện thích hợp như ẩm ướt, không vệ sinh sạch sẽ khiến bệnh phát triển mạnh và lây lan mạnh.
Hắc lào hay nấm da nếu không được điều trị đúng cách có nguy cơ dẫn đến bội nhiễm vi khuẩn. Lúc này, việc chữa trị gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng nghiêm trọng gây mất thẩm mỹ , giảm chất lượng cuộc sống.
Bệnh rất dễ tái phát và lan rộng ra xung quanh, vì thế đòi hỏi người bệnh cần chữa trị sớm đúng cách thì bệnh mới có thể khỏi hoàn toàn. Hắc lào có thể dễ lây nhiễm từ người này sang người khác qua tiếp xúc trực tiếp vùng da bị bệnh, sử dụng chung đồ dùng cá nhân.
Triệu chứng bệnh hắc lào
Các triệu chứng và biểu hiện nhận biết dễ dàng bệnh hắc lào đó là cảm giác ngứa ngáy khó chịu, nhất là khi ra mồ hôi ở vùng da bị nấm, nhiều người bị bong tróc, tróc vảy ở bề mặt da. Vùng da bị hắc lào là những quầng vòng tròn như đồng tiền xu.
- Khi mới mắc bệnh, những tổn thương ở da xuất hiện thành dạng các vùng hình bầu dục hoặc tròn có ranh giới.
- Sau đó chúng liên kết và phát triển thành một mảng lớn đa cung nổi ở trên bề mặt của da.
- Màu sắc ở vùng da bị hắc lào có màu đỏ hoặc nâu thâm, rìa sắc cứng, ngứa ngáy, da bong tróc.
- Nhiều người bệnh còn có kèm những mụn mủ vàng hoặc mụn nước nhỏ rộp phồng lên do bội nhiễm vì gãi, cào làm xước da.
Dấu hiệu hắc lào ở những vùng da khác nhau
- Hắc lào ở da đầu: Hình thành những cụm mụn mủ, rụng tóc, các mảng phồng rộp do mụn nước, viêm hạch bạch huyết, ngứa ngáy da đầu. Đặc biệt là bệnh xảy ra ở da đầu rất khó phát hiện và khó khăn khi chữa trị.
- Hắc lào chân tay: Đây là vị trí phổ biến do thường xuyên tiếp xúc với môi trường bên ngoài, đặc biệt là nguồn nước bẩn. Những kẽ ngón tay, kẽ ngón chân thường có nguy cơ dễ mắc bệnh hơn, phần da bong tróc vảy tạo ra các mảng da chết gây khó chịu, ngứa ngáy.
- Hắc lào vùng da đùi: Vị trí này chủ yếu là do vi nấm chủng tinea cruris tạo ra. Do đó, những vùng da ở đùi khi bị hắc lào sẽ xuất hiện các nốt hồng ban hình đồng xu và mụn nước. Đây là vị trí dễ lan rộng nhất vì tiếp xúc trực tiếp với quần áo, nhiều mồ hôi nên rất khó chịu, thậm chí sưng u thành cục và đau nhức.
- Hắc lào toàn thân: Các vùng da bị hắc lắc đã nhanh chóng lan rộng ra khắp người do không vệ sinh cá nhân, thường xuyên gãi, không kiêng khem về chế độ dinh dưỡng, môi trường tiếp xúc ô nhiễm.
- Hắc lào đa sắc: Có dấu hiệu tổn thương thành nhiều màng với màu sắc khác nhau như hồng nâu, nâu đậm, trắng hồng. Lớp sừng có thể được hình thành từ những vùng vảy da, nốt mụn nước vỡ ra, các vết đốm. Nó ảnh hưởng rất nhiều đến tính thẩm mỹ, nhưng mức độ ngứa ngáy thường nhẹ hơn các loại khác.
Nguyên nhân gây hắc lào
Bệnh hắc lào xảy ra là do các loại vi nấm thuộc nhóm dermatophytes như: microsporum, malassezia furfur, epidermophyton, trichophyton. Những loại nấm này có kích thước rất nhỏ, chỉ có thể quan sát thấy bằng kính hiển vi. Môi trường nóng ẩm, ẩm ướt là điều kiện thích hợp để vi nấm phát triển. Theo thống kê cho thấy, những người bị da dầu khi cơ thể có sự thay đổi về lượng hormone dẫn đến suy yếu hệ miễn dịch sẽ dễ bị hắc lào hơn thông thường.
Dưới đây là một số nguyên nhân bị hắc lào thường gặp trong cuộc sống:
- Vệ sinh cơ thể không kỹ: Mặc quần áo bẩn nhiều ngày không thay, nhiều ngày không tắm rửa, mặc quần áo khi chưa khô, lúc còn ẩm là các thói quen xấu. Nó tạo điều kiện thuận lợi để cho những vi nấm tấn công cơ thể và gây ra hắc lào.
- Lây nhiễm từ người bệnh: Khi sử dụng chung đồ cá nhân như khăn tắm, quần áo hoặc tiếp xúc da trực tiếp với người bị hắc lào sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao.
- Ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài: Thường xuyên tiếp xúc với nước bẩn, khói bụi, sống trong môi trường ô nhiễm, hóa chất độc hại sẽ làm tăng khả năng bị hắc lào.
- Vi nấm từ vật nuôi: Những loại vật nuôi trong nhà như chó, mèo không được tắm rửa sạch sẽ có thể ẩn chứa nhiều loại vi nấm. Nên khi chúng ta tiếp xúc với chúng thì nguy cơ bị vi nấm xâm nhập gây ra hắc lào rất cao.
Những đối tượng có nguy cơ dễ mắc bệnh hắc lào:
- Những trẻ em dưới 15 tuổi
- Sống trong môi trường khí hậu nhiệt đới nóng ẩm
- Những người có hệ miễn dịch yếu
- Người thường xuyên tiếp xúc, sinh hoạt, gần gũi với người bị hắc lào
- Hay mặc quần áo bó sát người
- Chơi các môn thể thao tiếp xúc da trực tiếp và ra nhiều mồ hôi như đấu vật
- Dùng chung quần áo, chăn, ga, gối, đệm, khăn tắm với người bị nấm da
Hắc lào có nguy hiểm không?
Bệnh hắc lào có nguy hiểm không là vấn đề mà rất nhiều người khi mới bị hoặc đã bị lâu năm mà vẫn chữa khỏi đang rất quan tâm. Theo chuyên gia da liễu cho biết, hắc lào không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe hay tính mạng. Tuy nhiên, nếu để lâu bệnh sẽ gây ra nhiều biến chứng dai dẳng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thẩm mỹ.
Ban đầu, hắc lào thường gây khó chịu, ngứa ngáy, phồng rộp, đau rát ở vùng da bị nhiễm bệnh. Điều này gây ảnh hưởng tới công việc, mất thẩm mỹ, giảm chất lượng cuộc sống.
Nếu bệnh phát triển nặng hơn mà không điều trị dứt điểm hoặc tái phát nhiều lần thì sẽ rất nguy hiểm. Lúc này việc điều trị trở nên rất khó khăn, tốn kém nhiều chi phí, thậm chí còn phải chung sống với bệnh suốt đời vì hắc lào sẽ tái phát bất cứ lúc nào.
Hắc lào có chữa khỏi được không? Bao lâu thì khỏi?
Bệnh hắc lào có thể chữa khỏi được hoàn toàn. Còn chữa bao lâu thì khỏi còn phụ thuộc vào cách chữa, từng vị trí bị bệnh, cơ địa của từng người và thói quen sinh hoạt có kiêng khem, vệ sinh.
Thời gian chữa khỏi ở từng vùng
- Cổ, mặt, chân, tay: 1-16 tuần
- Lưng, ngực, nách: 2-18 tuần
- Bẹn, háng, mông: 4-18 tuần
- Vùng nhạy cảm, cơ quan sinh dục: 8-24 tuần
Thời gian chữa khỏi hắc lào còn phụ thuộc vào mức độ của bệnh
- Bị hắc lào mức độ nhẹ nếu chỉ nổi từ 1-5 đốm tròn hình đồng xu thì mất khoảng 1-6 tuần.
- Bị hắc lào nặng khi những vùng da bị nấm bắt đầu lan rộng, tuy nhiên độ phủ chỉ dưới 50 cm2 kèm theo lốm đốm thì thời gian chữa khỏi từ 4-16 tuần.
- Trường hợp bị hắc lào lâu năm, mức độ nhiễm trùng nặng thì mất từ 6-18 tuần.
- Hắc lào toàn thân khi toàn bộ các vùng da trên cơ thể đã bị nấm nhưng chưa bị bội nhiễm và nhiễm trùng thì mất từ 7-18 tuần còn da đã bị nhiễm trùng nặng thì mất từ 1-24 tuần để chữa khỏi.
- Hắc lào mãn tính rất khó để chữa khỏi dứt điểm.
Phụ thuộc vào cách chữa bệnh
Bình thường, người bệnh sẽ sử dụng thuốc tây y để chữa hắc lào, có thể thể rút ngắn được thời gian điều trị so với những bài thuốc dân gian hoặc Đông y. Tuy nhiên, những loại thuốc tân dược chỉ có thể trị triệu chứng. Những dấu hiệu của bệnh sẽ biến mất nhanh chóng nhưng không thể điều trị tận gốc. Vì vậy, khả năng tái phát bệnh khi chữa bằng thuốc tây là rất cao.
Ngược lại, khi sử dụng bài thuốc Đông y sẽ giúp điều trị tận gốc để, nhưng thời gian điều trị sẽ kéo dài hơn. Đổi ngược lại thì người bệnh có thể điều trị khỏi dứt điểm, không lo hắc lào tái phát.
Cách chữa hắc lào khỏi hoàn toàn
Chữa bằng thuốc Tây y
Đây là phương pháp được rất nhiều người bệnh sử dụng, tất cả những loại thuốc này đều có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, nổi mụn đỏ. Dưới đây là những loại thuốc Tây trị hắc lào phổ biến như:
- Ketoconazole: Giúp giảm các triệu chứng hắc lào và hồi phục những vùng da bị tổn thương.
- Monistat- Derm: Thuốc có tác dụng ức chế những vi nấm gây bệnh, ngăn ngừa quá trình phát triển. Bên cạnh đó, thuốc còn chứa giảm sinh ergosterol, màng tế bào nấm giúp người bệnh phòng ngừa sự tái phát của hắc lào.
- Limisil: Thuốc được bào chế dưới dạng kem bôi, giúp cải thiện nhanh những triệu chứng ngứa ngáy khó chịu và da bong tróc, đau rát do hắc lào.
- Clotrimazole: Giúp điều trị tận gốc từ nguyên nhân gây bệnh đó chính là vi nấm.
Một số lưu ý trong quá trình điều trị:
- Thoa thuốc theo đúng như chỉ định
- Cần giữ vệ sinh sạch sẽ
- Tắm gội hằng ngày
- Giữ cho vùng da bị nhiễm nấm được sạch sẽ và khô ráo
- Không gãi hoặc cọ xát ở những vùng bị nhiễm bệnh
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân của người khác
- Mặc quần áo sạch sẽ và khô ráo
- Tránh mặc vải nylon
- Nên mặc đồ cotton hoặc quần áo có các chất liệu thấm hút mồ hôi nhanh
Cách chữa theo Đông y
Bài thuốc từ cây so đũa
Nguyên liệu cần chuẩn bị: một nắm lá so đũa
Cách thực hiện:
- Rửa sạch lá so đũa
- Để ngâm trong dung dịch nước muối pha loãng
- Sử dụng cối giã nát rồi chắt lấy nước cố
- Vệ sinh vùng da bị hắc lào sạch sẽ rồi bôi dung dịch thuốc từ lá so đũa lên
- Để khô tự nhiên
Bài thuốc từ cây rau răm
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- Nước muối loãng
- Rau răm 20g
Cách thực hiện:
- Tiến hành rửa sạch rau răm
- Ngâm trong dung dịch nước muối loãng
- Sử dụng cối giã nát rau răm và chắt lấy nước cốt
- Vệ sinh cùng da bị hắc lào sạch sẽ rồi lấy nước cốt từ rau răm bôi vào
- Để cho da khô tự nhiên
- Sử dụng đều đặn mỗi ngày từ 2-3 lần
- Duy trì trong khoảng 2 tháng để trị dứt điểm hắc lào
Cách chữa hắc lào dứt điểm tại nhà
Chữa hắc lào bằng lá trầu không
Lá trầu không được sử dụng nhiều trong dân gian với tác dụng kháng khuẩn, sát trùng nên giúp làm sạch da tốt. Vì vậy, bạn có thể sử dụng lá trầu không khi mắc những bệnh lý ngoài da, đặc biệt là bệnh hắc lào.
Rất đơn giản, bạn chỉ cần giã nát lá trầu, sau đó lấy nước bôi vào vùng da bị hắc lào. Hoặc có thể đun nước lá tràu không để tắm, những vùng da bị hắc lào sẽ giảm dần và biến mất.
Trị hắc lào bằng dấm táo
Đầu tiên, người bệnh cần rửa sạch vùng da bị hắc lào. Sau đó, lấy nước giấm táo bôi lên vùng da bị nấm và để khô tự nhiên. Mỗi ngày thực hiện 2-3 lần, nên kiên trì thực hiện nhiều ngày để có hiệu quả tốt nhất.
Cách phòng ngừa bệnh hắc lào
Hắc lào rất khó phòng ngừa vì vi nấm rất dễ lây lan ngay cả trước khi các triệu chứng xuất hiện. Bạn cần thực hiện những biện pháp dưới đây để giảm khả năng lây nhiễm bệnh:
- Rửa tay thường xuyên để tránh lây lan nhiễm trùng
- Giữ sạch các khu vực chung hoặc chung, đặc biệt là trong các trường học, trung tâm chăm sóc trẻ em, phòng tập thể dục và phòng thay đồ
- Không mặc quần áo dày trong thời gian dài trong thời tiết ấm áp và ẩm ướt
- Tránh đổ mồ hôi quá nhiều
- Tránh động vật bị nhiễm bệnh
- Không sử dụng chung quần áo, đồ dùng cá nhân với người khác
- Đừng để người khác sử dụng quần áo, khăn, bàn chải tóc hoặc các vật dụng cá nhân khác của bạn
- Tránh mượn những thứ này từ người khác
- Tránh việc sử dụng nhà tắm ở những nơi công cộng
- Mặc đồ lót thoải mái (để ngăn ngừa bệnh nấm da đùi)
- Mang vớ cotton và giày đế mềm có các lỗ nhỏ thông hơi tốt để giữ chân khô ráo (để ngăn ngừa bệnh nấm da chân)
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về bệnh hắc lào hay nấm da là gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa tốt nhất. Hy vọng bài viết này có thể giúp các bạn hiểu hơn về căn bệnh này.
