Ăn không tiêu là một biểu hiện mà hầu như ai cũng sẽ gặp phải ít nhất là một vài lần trong cuộc đời. Tuy nhiên việc ăn không tiêu diễn ra trong khoảng thời gian dài thì không còn là chuyện bình thường nữa. Vậy ăn không tiêu là bệnh gì? Xuất phát do nguyên nhân nào. Hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé!
Ăn không tiêu là bệnh gì?
Ăn không tiêu hay còn được gọi là chứng khó tiêu. Tuy nhiên đây thực chất là dạng hệ tiêu hóa bị rối loạn với nhiều triệu chứng điển hình như đầy bụng, ợ chua, ợ hơi và thỉnh thoảng thì vẫn có cảm giác đau bụng nhẹ. Chúng xuất hiện nhiều nhất sau các bữa ăn.
Theo những nghiên cứu thực tế cho thấy tại Việt Nam có khoảng 25% số người dân gặp chứng bệnh ăn không tiêu. Dù nó không hình thành những căn bệnh đe dọa đến tính mạng, dễ khỏi sau một vài giờ nhưng trong trường hợp mãi vẫn không thuyên giảm thì chắc chắn bạn phải đối mặt với các bệnh lý về đường tiêu hóa như:
- Dạ dày thiếu acid: Để cho việc tiêu hóa diễn ra bình thường thì dạ dày phải tiết đầy đủ acid. Một khi lượng acid tiết ra không đủ thì phần thức ăn sẽ không hấp thụ hết mà ứ đọng, lên men và bắt đầu xuất hiện dấu hiệu chướng bụng, khó tiêu.
- Dạ dày thực quản bị trào ngược: Các cơ thắt trong thực quản đảm nhiệm chức năng như chiếc nắp đóng và mở lúc thức ăn được bổ sung vào cơ thể. Khi bộ phận này quá tải thì phần thức ăn và pepsin, acid, dịch vị sẽ trào ngược lên trên gây đầy bụng, ợ hơi, ợ chua và đắng miệng.
- Rối loạn nhu động ruột làm ăn không tiêu: Khi mà rối loạn ống tiêu hóa thì thức ăn đương nhiên rất khó khăn khi xuống đến ruột, dễ tắc nghẽn. Thêm vào đó, phần thức ăn vẫn cứ tiếp tục được tiếp nạp thêm lại càng làm cho dạ dày đang đầy còn đầy hơn.
- Dạ dày viêm loét: Đây là một trong những bệnh lý phổ biến của chứng bệnh ăn không tiêu. Theo đó người bị sẽ gặp các dấu hiệu như buồn nôn, chán ăn, đau bụng,…. Do vậy để không muốn tình trạng này xảy ra thì bạn nên thăm khám sức khỏe để được chẩn đoán và chữa trị đúng cách.
- Sỏi mật: Đây thực ra là các mảnh vật dạng rắn hình thành bên trong của túi mật. Khi bị sỏi mật thì khả năng người bệnh tiết ra những chất giúp quá trình thức ăn tiêu hóa sẽ hạn chế hơn nhiều.
- Ung thư dạ dày: Những ai không may phải chịu đựng bệnh ung thư dạ dày thì sẽ gặp các dấu hiệu như căng bụng, đầy bụng, chán ăn, ăn không tiêu, sụt cân,… Căn bệnh này gây nguy hiểm cực cao cho người bệnh, khả năng tử vong lớn.
Nguyên nhân ăn không tiêu
Bên cạnh chứng ăn không tiêu bắt nguồn từ một số bệnh lý thì chúng còn là hệ quả do một vài yếu tố điểm hình như:
- Thói quen sinh hoạt, ăn uống không đúng cách: Ăn quá nhanh, vừa ăn vừa làm việc hay nói chuyện, ăn nhai không được kỹ sẽ làm cho phần không khí nạp quá mức vào trong. Từ đó làm cho hệ tiêu hóa hoạt động chậm lại, xuất hiện chứng ăn không tiêu. Ngoài ra khi bạn dung nạp quá nhiều chất béo thì dạ dày phải làm việc quá tải cũng khiến cho tiêu hóa khó khăn hơn.
- Lactose không được dung nạp vào trong cơ thể: Chứng khó tiêu lúc ăn cũng có thể trở thành hệ quả của việc lượng lactose trong sữa không được dung nạp.
- Tác dụng phụ của các loại thuốc Tây y: Trong quá trình chữa trị bệnh mà sử dụng quá nhiều loại thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh như thuốc Steroid, tránh thai, chứa nitrat,… Mà lại không bổ sung thêm các vi sinh vật tốt cho đường ruột thì cũng làm cho các hệ sinh sinh tại đó không cân bằng. Xuất hiện các dấu hiệu như chướng bụng, đầy hơi, ăn uống không tiêu,…
- Căng thẳng quá mức: Với những ai thường xuyên phải đối mặt với căng thẳng cường độ cao kéo dài, tâm trạng không được ổn định cũng ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa. Từ đó làm hệ tiêu hóa bị rối loạn, khó tiêu.
Triệu chứng của người ăn không tiêu
Những triệu chứng biểu hiện của người ăn không tiêu thường rất rõ ràng và người bệnh hoàn toàn có thể nhận ra hoặc cảm nhận được. Cụ thể:
- Chán ăn và buồn nôn: Khi thức ăn đã không được tiêu hóa một cách bình thường thì bệnh nhân hay thấy mình bị chán ăn hoặc hay xuất hiện cảm giác muốn nôn và có thể nôn ra để giúp dạ dày được giải phóng, cơ thể không còn khó chịu nữa.
- Chướng bụng: Cảm nhận bằng việc bụng sẽ ọc sạch, căng cứng cảm giác như đang có nước ở bên trong. Kéo theo đó thì người bệnh còn thấy mệt mỏi, không muốn ăn và thậm chí là sợ phải ăn.
- Đầy hơi: Đầy hơi sẽ xuất hiện trong khoảng tầm 30 phút sau mỗi bữa ăn vì phần thức ăn hấp thụ trong dạ dày chưa tiêu hóa hết, gây tắc nghẽn làm người bệnh chán ăn, ợ hơi, ợ chua, ợ nóng và bụng phình ra như đang chứa đầy hơi.
- Cảm giác no: Trong trường hợp người bệnh ăn một chút thức ăn hoặc không ăn gì cũng vẫn có cảm giác no và không muốn ăn thêm.
- Mất ngủ: Khi trong bụng vẫn cứ đầy, căng tức và nặng nề vì thực ăn không thể tiêu hóa hết sẽ làm cho người bệnh bị mất ngủ, khó chịu hoặc giấc ngủ không được sâu và ngon.
- Sụt cân: Việc ăn không tiêu có thể khiến cho việc trao đổi chất gián đoạn. Tình trạng này xuất hiện liên tục thì người bệnh đương nhiên sẽ sụt cân, thậm chí sụt một cách trầm trọng, không kiểm soát được.
Người bị ăn không tiêu phải làm sao?
Trong trường hợp bạn bị ăn không tiêu xuất hiện trong một thời gian dài mãi không thuyên giảm thì nên đi thăm khám để được đội ngũ bác sĩ chẩn đoán, tư vấn cách khắc phục hiệu quả. Bên cạnh đó để hạn chế tình trạng này thì bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Có thói quen ăn uống khoa học
Chính vì thói quen ăn uống không được khoa học thì mới xảy ra tình trạng ăn không tiêu xuất hiện nhiều. Do vậy ngay hôm nay bạn hãy thực hiện cho mình thói quen ăn uống khoa học, đó là đúng giờ, ăn chậm nhai kỹ, chọn các thực phẩm phải cân đối các thành phần về chất béo, đạm và tinh bột. Cũng như bổ sung các thực phẩm hỗ trợ cho hệ tiêu hóa gồm sữa chua, chuối, gừng và rau xanh,…
Bên cạnh đó thì người bệnh nên hạn chế dùng các đồ ăn ngay, đồ chiên rán và thực phẩm chứa nhiều tinh bột. Hạn chế dùng các chất kích thích có hại như bia, rượu, cà phê, thuốc lá, nước uống có ga, những gia vị có tính chất cay nóng như ớt, mù tạt, đồ chua và hạt tiêu,…
Nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý
Người ăn không tiêu nên thực hiện các hoạt động vận động một cách thường xuyên với những môn thể dục thể thao nhẹ nhàng, dành nhiều thời gian thư giãn, nghỉ ngơi, đi bộ,… để tinh thần được thoải mái nhất có thể. Việc tinh thần được thoải mái sẽ làm cho hệ tiêu hóa làm việc một cách hiệu quả hơn. Hãy làm việc vừa phải, làm không quá sức, ngủ từ 7 – 8 tiếng/ngày để thư giãn, cơ thể nạp đầy đủ năng lượng.
Hạn chế sử dụng thuốc
Việc làm dụng quá nhiều các loại thuốc kháng viêm, giảm đau khi chưa được sự đồng ý của các bác sĩ chuyên khoa có thể khiến người uống gặp phải một số tác dụng phụ không mong muốn. Trong đó điển hình có chứng ăn không tiêu.
Đặc biệt hơn đối với các bệnh nhân bị ăn không tiêu khi gặp tình trạng về gan hay những đối tượng thường xuyên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia và thuốc lá hay sử dụng thực phẩm có chứa các loại hóa chất có hại, sống lâu trong một môi thường thường xuyên ô nhiễm,… thì cần phải tăng cường dùng các sản phẩm bảo vệ gan nhưng phải được sự đồng ý bác sĩ.
Trên đây là một số thông tin chia sẻ về chứng bệnh ăn không tiêu mà chúng tôi muốn chia sẻ đến với bạn đọc. Mong rằng bài viết đã cung cấp đến cho bạn những kiến thức hữu ích nhất để từ đó giúp bạn phân biệt bệnh, biết cách nhận biết cũng như hướng điều trị và phòng ngừa hiệu quả, an toàn nhất. Chúc quý bạn đọc mau chóng khỏi bệnh và luôn khỏe mạnh.