Bệnh Still ở người lớn là một bệnh lý thuộc nhóm tự viêm toàn thân chưa xác định được nguyên nhân. Đây là bệnh lý hiếm gặp nhưng các triệu chứng, biến chứng mà nó gây ra rất nguy hiểm. Tìm hiểu cụ thể về bệnh Still ở người lớn trong nội dung sau đây!
Bệnh Still ở người lớn là gì?
Theo các bác sĩ, bệnh Still ở người lớn là một bệnh lý tự viêm toàn thân hiếm gặp. Đây là một dạng của bệnh Still.
Bệnh Still lần đầu được mô tả bởi George Still vào năm 1897. Theo sự phát triển, bệnh Still được chia thành nhiều dạng khác nhau. Bệnh Still ở người lớn là một thuật ngữ khoa học chỉ việc bệnh khởi phát ở người lớn để phân biệt với các nhóm đối tượng khác.
Người mắc bệnh thường có dấu hiệu phát ban sần sùi, vùng khớp bị viêm và đau nhức. Sốt cũng là triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này. Ngoài ra, một vài dấu hiệu của bệnh tương tự với dấu hiệu của bệnh tự miễn dịch, các bệnh viêm nhiễm khác. Do đó, bệnh Still ở người lớn được xếp vào một dạng chẩn đoán loại trừ.
Bệnh Still ở người lớn thường diễn tiến theo 2 mô hình sau:
- Người bệnh cảm thấy suy nhược cơ thể do sốt, kèm theo đau nhức tại các khớp và một số triệu chứng toàn thân khác
- Người bệnh chủ yếu gặp phải các triệu chứng như đau khớp mãn tính và viêm khớp.
Dựa trên diễn biến lâm sàng, bác sĩ chia bệnh still ở người lớn thành 4 loại đó là:
- Bệnh hệ thống đơn vòng mãn tính ở khớp
- Bệnh hệ thống đa vòng mãn tính ở khớp
- Bệnh hệ thống đơn vòng
- Bệnh hệ thống đa vòng
Bệnh Still ở người lớn được chia thành các thể để tiện cho quá trình chẩn đoán và điều trị. Nếu ở thể nhẹ, bệnh có các triệu chứng như bệnh hệ thống và có thể điều trị khỏi trong 1 năm. Khi bệnh chuyển sang thể trung bình sẽ diễn tiến theo nhiều đợt kéo dài đến vài tháng hoặc vài năm. Đợt sau khởi phát sẽ nhẹ hơn đợt trước.
Trong trường hợp bệnh still ở người lớn phát triển đến thể nặng tức thể viêm khớp mạn tính, người bệnh sẽ gặp phải các tổn thương nặng nề tại khớp và thường thì phải thay khớp trong 3-5 năm.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh still ở người lớn
Như đã khẳng định, đến thời điểm hiện tại các nhà khoa học, bác sĩ vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân chính xác dẫn đến bệnh still ở người lớn. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra, việc hình thành của bệnh có liên quản đến các sản phẩm Cytokine (IFN gamma, TNF alpha và IL-6), HLA-B17, DR2, B35 và hệ thống B18.
Ngoài các yếu tố liên quan kể trên, bệnh Still ở người lớn có thể hình thành do ảnh hưởng của tuổi tác. Đây được xác định là nguy cơ chính dẫn đến việc bệnh khởi phát. Theo các nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh Still ở người lớn cao nhất rơi vào 2 nhóm tuổi là 15 đến 25 tuổi và từ tuổi 36 đến 46 tuổi.
Giới tính không có tác động đến việc hình thành bệnh. Theo đó, tỷ lệ nguy cơ mắc bệnh ở cả nam và nữ không có sự khác nhau.
Triệu chứng bệnh still ở người lớn
Các chuyên gia đã tổng kết và chỉ ra một số triệu chứng nổi bật của bệnh Still gồm:
Sốt
Người mắc bệnh Still sẽ có triệu chứng sốt cao (trên 39 độ C). Tình trạng sốt các thể cách nhật hoặc kéo dài trong nhiều ngày liền (thường là 4 ngày). Sáng sớm và chiều tối là thời điểm cơn sốt xảy ra.
Ngoài sốt, một số triệu chứng khác mà người bệnh có thể gặp phải là đau họng, đau cơ, viêm thanh mạc, đau khớp… Người bệnh không có dấu hiệu của việc nhiễm trùng.
Do các cơn sốt kéo dài làm người bệnh rất mệt mỏi, cơ thể nhanh chóng suy nhược, giảm cân. Nhiều trường hợp bị chẩn đoán nhầm thành các căn bệnh nhiễm khuẩn, bệnh máu ác tính…
Viêm khớp
Đa số các trường bị chẩn đoán mắc bệnh Still ở người lớn sẽ có triệu chứng viêm và đau khớp. Tình trạng này thường xảy ra ở cổ tay, khớp khuỷu tay, khớp cổ chân và khớp vai.
Triệu chứng viêm khớp tiến triển theo từng giai đoạn kèm sốt cao. Người bệnh không có dấu hiệu dính khớp hoặc trục khớp bị lệch/biến dạng. Viêm khớp kéo dài có thể dẫn đến tràn dịch khớp gối.
Phát ban
Tình trạng phát ban không cố định ở một vị trí. Thông thường, triệu chứng thường xảy ra ở lưng và gốc chi. Nguy cơ phát ban xảy ra thấp hơn ở đầu chi và mặt.
Ban nổi trên da có màu hồng cá hồi. Người bệnh có thể thấy ngứa nhẹ. Tình trạng phát ban thường kèm sốt cao. Khi các cơn sốt giảm thì các dấu hiệu bệnh cũng sẽ giảm dần.
Đau họng
Khi mắc bệnh, các hạch huyết ở cổ sẽ mềm ra và sưng lên. Người bệnh cảm giác đau họng nghiêm trọng.
Một số triệu khác của bệnh Still ở người lớn là:
- Gan to
- Lá lách to
- Số lượng bạch cầu trong máu tăng. Số bạch cầu tăng lên chủ yếu là bạch cầu trung tính
- Người bệnh có thể gặp phải triệu chứng viêm màng tim
- Xét nghiệm Ferritin huyết thanh cho kết quả tăng rõ rệt
- Xét nghiệm tìm kháng thể kháng nhân và các yếu tố dạng thấp âm tính
- Chất lỏng tích tụ ở phổi và màng tim (triệu chứng này ít xảy ra)
- Người bệnh luôn trong tình trạng mệt mỏi, cơ thể suy nhược
Biến chứng của bệnh still ở người lớn
Bệnh Still ở người lớn có thể dẫn đến một số biến chứng ảnh hưởng đến thận, phổi, tim. Càng để lâu, các biến chứng càng nghiêm trọng và có thể đe dọa đến mạng sống của người mắc. Một số biến chứng nguy hiểm của bệnh là:
- Khớp đầu gối, cổ tay, ngón tay, cổ… bị phá hủy
- Viêm gan tối cấp
- Người bệnh bị mất thính giác thần kinh giác quan
- Viêm màng não vô khuẩn
- Viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim
- Chất lỏng tích tụ quanh phổi gây ra khó thở
- Hội chứng hoạt hóa đại thực bào…
Chẩn đoán bệnh Still ở người lớn
Để chẩn đoán bệnh Still ở người lớn, bác sĩ thường dựa theo tiêu chuẩn Yamaguchi. Tiêu chuẩn này bao gồm:
- Sốt cao trên 39 độ, xảy ra ít nhất 7 ngày
- Xuất hiện tình trạng phát bạn hồng cá hồi nhưng không ngứa hoặc chỉ ngứa nhẹ (ban thường xuất hiện khi ở thân hoặc tứ chi khi thân nhiệt tăng)
- Các dấu hiệu viêm khớp, đau khớp trong ít nhất 2 tuần
- Số lượng bạch cầu tăng trên 10 nghìn/microL (chủ yếu là bạch cầu hạt)
- Xuất hiện hạch bạch huyết
- Đau họng, lá lách to
- Kết quả kiểm tra chức năng gan bất thường
Ngoài việc sử dụng các tiêu chuẩn chẩn đoán trên, người bệnh cần được thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để xác định cụ thể tình trạng bệnh lý. Một số xét nghiệm thường được chỉ định là:
- Viêm dương tính (xét nghiệm Protein C, chỉ số Fibrinogen, lgG, Gamma Globulin…)
- Xét nghiệm tủy đồ
- Xét nghiệm Ferritin huyết thanh
- Xét nghiệm vi sinh
- Xét nghiệm miễn dịch…
Điều trị bệnh Still ở người lớn
Người bệnh cần được điều trị để kiểm soát các triệu chứng, làm giảm nguy cơ các biến chứng được hình thành. Một số loại thuốc được được dùng trong điều trị bệnh là:
- Thuốc chống viêm không chứa Steroid: Bệnh Still ở người lớn cần dùng thuốc chống viêm không chứa Steroid ở dạng đơn thuần. Thông thường, người bệnh có các triệu chứng là đau hoặc viêm khớp sẽ dùng loại thuốc này. Prednisone là loại thuốc phổ biến nhất thường được kê.
- Corticosteroid: Corticosteroid thường được chỉ định khi nhóm chống viêm không chứa Steroid không mang lại hiệu quả. Thuốc có khả năng giảm đau và chống viêm mạnh, phù hợp tình trạng viêm mạn tính.
- Methitrexat: Với các trường hợp không có phản ứng tốt với Corticosteroid, người bệnh sẽ được kê dùng Methitrexat. Liều lượng phụ thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người.
- Cyclophosphamide: Với các trường hợp người bệnh không có kết quả tốt khi điều trị bằng Methitrexat sẽ dùng loại thuốc này. Thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ như hạ bạch cầu, chảy máu bàng quang, nhiễm khuẩn cơ hội… nên người bệnh hết sức cẩn trọng.
Trên đây là các thông tin tổng hợp giải đáp về bệnh Still ở người lớn. Theo các chuyên gia, để phòng tránh bệnh hiệu quả nhất thì người bệnh cần ăn uống đủ chất, tăng cường vận động và thường xuyên theo dõi sức khỏe định kỳ. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!